Μαθαίνοντας για το Σκληρόδερμα

Το σκληρόδερμα είναι μια χρόνια συστημική αυτοάνοση ασθένεια (πρωτίστως του δέρματος) που χαρακτηρίζεται από ίνωση (σκλήρυνση), από αγγειακές μεταβολές, και από αυτοαντισώματα. Περιορισμένη συστημική σκλήρωση/σκληρόδερμα που περιλαμβάνει δερματικές εκδηλώσεις που επηρεάζουν κυρίως τα χέρια, τους βραχίονες και το πρόσωπο. Ονομαζόταν παλαιότερα σύνδρομο CREST. Οι επιπλοκές του είναι: υπερασβέστωση, φαινόμενο Raynaud’s, οισοφαγική δυσλειτουργία, σκληροδάκτυλος, τηλεαγγειεκτασίες και πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (1/3 των ασθενών) που είναι και η πιο σοβαρή επιπλοκή για αυτό το είδος του σκληροδέρματος. To σκληρόδερμα είναι γνωστό και με το ακρωνύμιο CREST που προέρχεται από τα κλινικά χαρακτηριστικά που παρατηρούνται σε ένα ασθενή με την ασθένεια αυτή. Ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Χαράλαμπος Μουτσόπουλος, απαντά σε συχνές ερωτήσεις ασθενών για το σκληρόδερμα Πώς αντιμετωπίζεται η υπερπαραγωγή κολλαγόνου Η υπερπαραγωγή κολλαγόνου προκαλεί το σκληρόδερμα, το αυτοάνοσο νόσημα που πήρε διεθνώς το όνομά του από δύο ελληνικές λέξεις (σκληρό και δέρμα). Το σκληρόδερμα - όπως αναφέρει ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χαράλαμπος Μουτσόπουλος - αποτελεί σύμπτωμα μιας ομάδας νοσημάτων που χαρακτηρίζονται από αυξημένη ανάπτυξη συνδετικού ιστού, ο οποίος υποστηρίζει το δέρμα και τα εσωτερικά όργανα. Τα νοσήματα αυτά διακρίνονται: 1) Στα εντοπισμένα (προσβάλλουν μόνο συγκεκριμένα μέρη του σώματος) και 2) στα συστηματικά (μπορεί να προσβάλλουν το σύνολο των οργάνων ή των ιστών) Στο εντοπισμένο σκληρόδερμα υπάρχουν δύο τύποι: α) Η Μορφέα, στην οποία οι ερυθρές δερματικές κηλίδες, που εξελίσσονται σε παχιές και σταθερές ωοειδείς περιοχές, αποτελούν τα πρώτα σημάδια. β) Το ταινιοειδές σκληρόδερμα, που εκδηλώνεται με τη μορφή γραμμής ή παχιάς ταινίας ή μη φυσιολογικού χρώματος του δέρματος. Στο συστηματικό σκληρόδερμα, οι ασθενείς εμφανίζουν ασβέστωση, φαινόμενο Ρεϊνό (κυανά άκρα), διαταραχές κινητικότητας οισοφάγου, σκληροδακτυλία και τηλεαγγειεκτασίες (ερυθρές κηλίδες στο πρόσωπο και στα χέρια). Ποιοι εμφανίζουν τη νόσο Οι γυναίκες μέσης και αναπαραγωγικής ηλικίας (30-55 χρόνων) αναπτύσσουν σκληρόδερμα επτά έως δέκα φορές συχνότερα από τους άνδρες. Σε ορισμένους ασθενείς, το σκληρόδερμα (ιδιαίτερα το εντοπισμένο) εμφανίζεται σε ήπια μορφή και υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου, Σε άλλους, η νόσος επηρεάζει την ποιότητα της ζωής τους. Αν και δεν είναι γνωστά τα αίτια της νόσου, το σκληρόδερμα φαίνεται ότι δεν είναι μεταδοτικό. Η ασθένεια σχετίζεται με τους εξής παράγοντες: * Παθολογική ανοσολογική ή φλεγμονώδη απόκριση. * Γενετικό υπόστρωμα. * Περιβάλλον (ιογενείς λοιμώξεις, κολλώδεις και χρωστικές ουσίες και οργανικοί διαλύτες, όπως το τριχλωραιθυλένιο). * Ορμόνες. Έως σήμερα, δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της αιτίας. Έτσι, η αντιμετώπιση εστιάζεται στην ανακούφιση του ασθενούς από τα συμπτώματα και στον περιορισμό των βλαβών.